Gebitsproblemen bij paarden

Het gebit is de basis van een goede spijsvertering en zal zorgvuldig onderhouden moeten worden.

Het paardengebit
Een paard is een herbivoor en haalt zijn voedingsstoffen uit plantaardig materiaal. Het gebit van een paard is een belangrijk mechanisme, het oermechanisme, paarden kunnen erg gevoelig reageren bij behandelingen aan het gebit. Het is erg onnatuurlijk om aan het gebit van het paard te zitten en kunnen hierdoor erg gestrest raken.
Sedatie kan helpen om het stressniveau te beperken om de nodige gebitsverzorging te goed kunnen uitvoeren.

Het gebit van een paard is ingesteld op het vermalen van plantaardig materiaal en heeft voldoende structuurvoer zoals ruwvoer nodig om een goede functie van het gebit te behouden.

De tanden en kiezen van een paard staan tegenover elkaar om de malende beweging te kunnen maken om het structuurvoer te kunnen verwerken voor de verdere vertering. Als een paard voldoende structuurvoer tot zijn beschikking heeft, slijten de tanden en kiezen 2-3 mm per jaar.

De kiezenrij worden door de normale stand van de kaakvorm in een lichte kromming tegen elkaar aangedrukt als 1 geheel.

Het verwijderen van kiezen wordt alleen bij noodzaak gedaan en dan is een goede gebitsverzorging nodig om het natuurlijke afslijtingsproces na te bootsen.

De onderkiezen en bovenkiezen hebben een eigen vorm en hoogte verschillen van glazuurstructuur en dragen bij voor een maalvlak om structuurvoer te kunnen vermalen. Elk kauwvlak heeft dwarse kammen, dit vergroot het kauwoppervlak.
Vlakke kiezen zijn onnatuurlijk en verstoren het maalmechanisme.

De tanden nemen o.a. de vorm aan hoe een paard zijn hoofd houdt en zijn voedsel tot zich neemt. Scheefstand is afhankelijk van het paard en kan een natuurlijke stand zijn van het paard!

Oorzaken gebitsproblemen bij paarden
Door diverse oorzaken kunnen problemen aan het gebit van het paard ontstaan, met name is het voedingsaanbod een grote oorzaak van gebitsproblemen bij paarden. Een paard heeft voornamelijk grassen en ander stengelig ruwvoer nodig met de juiste vochtbalans en structuur om het ruwvoer te kunnen vermalen.

Te veel krachtvoer en/of kuilvoer geeft onvoldoende laterale maalbewegingen, waardoor het normale afslijtingsproces van de tanden en kiezen verstoort raakt.
Weidepaarden hebben over het algemeen een beter tandslijtage, aangezien het gras eten een grotere maalbewegingen geeft.

Er kunnen onder andere glazuurpunten en haken ontstaan op de kiezen, die beschadigingen kunnen geven aan het wangslijmvlies en tong.

Problemen aan het gebit kunnen ook ontstaan door te harde werking van het bit (verkeerde bitstype) en/of door ondeskundige rijvaardigheden. Dit leid tot zwellingen en verwondingen van het slijmvlies. In het ergste geval kan het onderliggend bot kan afsterven.

Ook spanning van het kaakgewricht kunnen proberen geven aan het gebit, dit kan met een cranio sacraal therapie behandeld worden, meer informatie vindt u bij Equine Bodywork.

Symptomen van gebitsproblemen
In de eerste instantie zie je niks aan het paard, een paard leidt in stilte! Aandoeningen aan het gebit zijn vaak erg pijnlijk.Voorkom problemen en laat je paard op tijd het gebit geregeld controleren.

Het natuurlijke eetgedrag zal dagelijks in de gaten gehouden moeten worden om vroegtijdig gebitsproblemen te achterhalen.

Afwijkend eetgedrag

  • Moeizaam eten of rare bewegingen maken;
  • Proppen maken en/of hamsteren;
  • Schudden met het hoofd en/of mond omhoog tijdens eten;
  • Kwijlen.

Andere symptomen:

  • Neusuitvloeiing aan 1 kant;
  • Stinkende uitvloeiing uit mond en neus;
  • Abcesvorming aan 1 kant van de kaak;
  • Vermageren;
  • Onverteerde voedselresten in mest;
  • Slokdarmverstopping;
  • Koliek;
  • Diarree;
  • Speekselvloed;
  • Alleen krachtvoer willen eten.

Symptomen die kunnen duiden op gebitsproblemen bij het rijden:

  • Mond openen tijdens rijden;
  • Naar 1 kant moeilijk ombuigen;
  • Hoofd opgooien of kopschuw;
  • Veel met bit spelen;
  • Tong uit de mond;
  • Tongpunt die blauw verkleurd tijdens werk;
  • Onbestuurbaar/blokkeren;
  • Hoofd kantelen;
  • Hoofd niet willen ombuigen, roze schuim aan de lippen.

Hoe eerder een goede gebitsbehandeling gegeven kan worden, hoe beter.

Kwaliteitsgarantie gebitsverzorger
Een goede gebitsverzorger houdt zich bezig om kwalitatieve en deskundige tandheelkunde bij uw paard uit te voeren.

U kunt een deskundige gebitsverzorger aan de volgende punten herkennen:

  • De behandelaar kan zijn/haar competities duidelijk en uitvoerig toe te lichten.
  • Deze persoon heeft de nodige kennis over paarden en rijkunde.
  • Een deskundige gebitsverzorger heeft een gedegen mondsperder om de mond te openen, een goede hoofdlamp of een lampje in de mond van het paard en een spiegeltje.
  • Er wordt water gebruikt om de mond grondig te kunnen spoelen.
  • Controle van het gebit gebeurt met het oog, neus en hand!
  • Er wordt een goede ondersteuning van het paardenhoofd zoals een statief of veilig katrolsysteem) gebruikt om de mondholte visueel goed te kunnen inspecteren.
  • De gebitsverzorger werkt samen met een dierenarts om mogelijk het inzetten van sedatie toe te kunnen passen als het paard ongewillig een grondige gebitsbehandeling toe.
  • Routinematige gebitsverzorging wordt uitgevoerd met diverse handvijlen (3-5 stuks) en/of elektrische apparatuur (diverse hoeken, voorkeur vanwege precisie en diervriendelijkheid)
  • Je mag kijken, voelen en vragen stellen en de gebitsverzorger
  • U krijgt de nodige uitleg over de gebitsproblemen en rijtechnische aspecten zoals de invloed van het type bit etc.
  • U kunt het eindresultaat samen bekijken zodat u kan zien dat de kiezen vrij zijn van scherptes en dat het maalopppervlak is behouden.
  • U krijgt na de behandeling een overzicht van het uitgevoerde werk in een tandenkaart.

Behoed voor een agressieve onnatuurlijke behandeling van de tanden en kiezen!

Terug naar: Extra